27 juli 2020, een klein half jaar na het eerste geval van COVID-19 in ons land, en ruim 4 maanden na de eerste landelijke “lockdown”, zit het nog steeds niet snor met dat dekselse virus. Na maanden van ongezien politiek geklungel, op nationaal niveau en nog meer op Vlaams niveau, komt er nu een tweede besmettingsgolf aan. De lui die voortdurend stonden te toeteren dat de maatregelen zo snel mogelijk, en liefst nóg sneller, moesten versoepeld worden – want de economie en al! – staan nu hypocriet te huilen dat er door alle andere niet doortastend genoeg opgetreden wordt. Na maandenlang alle waarschuwingen genegeerd te hebben, en het aanhoudend belachelijk en ongeloofwaardig proberen te maken van waarschuwende virologen, wil een bepaalde politieke strekking zich nu alsnog opwerpen als redder van het volk. Het Vlaamse Volk weliswaar, van de rest liggen ze niet zo wakker, tenzij er propagandagewijs kan over bericht worden in negatieve stigmatiserende termen. Maar we zouden hier niet over politiek zagen, nam ik me optimistisch voor, want daar wordt tenslotte niemand beter van. Wie alles, ja echt álles wil weten over corona kan overigens op deze blog terecht.
Laat mij het dan maar rustig hebben over citroengras, bij onze noorderburen doorgaans ‘sereh’ genoemd. Citroengras is een veelgebruikt ingrediënt bij Oosterse gerechten, en is tegenwoordig in heel wat supermarkten als stengel te verkrijgen. Een eigenschap van deze stengels is dat je ze gemakkelijk kan doen wortelen. Je moet natuurlijk stengels nemen die er nog ietwat vers uitzien, en laag bij de grond afgesneden zijn zodat er nog een stukje wortel aanhangt. Een heel klein stukje wortel is genoeg, zelfs met amper een millimeter lukt het. Met een heel fijn scherp mesje snij je een flinterdun stukje van de onderkant af, zodat het verdroogde snijoppervlak weer water kan zuigen. In een bodempje water zetten en hopla, onmiddellijk begint het blad te groeien, en vrij spoedig groeien er wortels aan de stengel. Klimaatopwarming ten spijt leven we echter (nog?) niet in een tropisch klimaat alwaar citroengras zich van nature opperbest voelt. Je kan het pas buiten planten zodra er geen kans meer is op vorst, en onze zomers zijn nadien stomweg ietwat kort om deze heroplevende scheuten zich behoorlijk te laten vermeerderen.
Daarom doe ik het niet in één, maar in twee jaar. Ik heb geregeld stengels over. Ik zet die in een glas water voor later gebruik. De stengels op die manier levend houden, is ook gewoon een betere manier om ze te bewaren dan ze in de koelkast leggen. Het gebeurt wel eens dat ze een heleboel wortels krijgen en flink uitlopen, nog voor ze bij een volgende kooksessie in de kookpot terechtkomen. Die plant ik dan in bloempotjes met potgrond.
In de loop van het jaar verzamel ik zo een aantal plantjes. Ik laat ze de eerste winter binnenshuis overwinteren. Je mag gerust een stuk van de bladeren afknippen wanneer ze te lang worden – ze groeien gewoon verder. Na de passage der ijsheiligen zijn het dan al beter ontwikkelde plantjes met een veel groter wortelgestel. (Sommige plantjes staan dan al meer een jaar in een pot). Wanneer je ze dan, eind mei/begin juni, buiten op een zonnige plaats plant, hebben ze al een grote voorsprong en kunnen ze meerdere stengels beginnen te ontwikkelen. Maar zo groot als in hun natuurlijke biotoop worden de planten niet in ons klimaat. Je kan ze ook uit zaad kweken, als je maar vroeg genoeg begint. Maar wat zit ik dat hier allemaal uit te leggen. Je vindt alles gewoon op het web, en ook wel hier.
Citroengras wordt ook gebruikt als natuurlijk bestanddeel voor citronellakaarsen, die verondersteld worden om vervelende muggen op comfortabele afstand te houden. Nu zag ik ooit een mug op de zijkant van een brandende citronellakaars landen en rustig blijven zitten, dus ik veronderstel dat de effectiviteit van dit middel toch enigszins begrensd is. Over klein vliegend ongedierte gesproken: ken je die elektrische vliegenvangers die eruitzien als een tennisracketje, en met een bevredigend geknetter vervelende rondzoemers liquideren?
Ik heb een knutselwerkje van zoonlief genomen om het om te bouwen tot een insectenknetteraar. In het vak techniek had hij zich enkele technische basisvaardigheden eigen moeten maken, of dat was althans de achterliggende betrachting, door het maken van een soortement foto- en balpenhouder. Nadat het artefact een tijdlang zijn kamer gedecoreerd had, mocht het een roemloos einde in de vuilnisbak tegemoet zien. Dat was natuurlijk buiten de ouwe hier gerekend, die al gaarne eens creatief met vermeend afval probeert te doen. Met wat spotgoedkope Chinese electronica en een rolletje ijzerdraad dat nog in ‘het kot’ lag, ging ik dan maar aan de slag. Het resultaat is iets dat ongeveer dubbel zo hard knettert als de eerder genoemde tennisracketjes. En omdat het spul toch voortdurend aan staat – want het verbruikt nagenoeg geen hol aan stroom – waarom er dan ook niet meteen ook een telefoonoplader van maken? De menselijke geest maakt soms vreemde sprongen. Intussen is gebleken dat het ding naar behoren werkt. Helaas trekt een toestel op basis van licht geen muggen aan. In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, lokt licht geen muggen, ook niet wanneer er een vleugje infrarood en ultraviolet bijzit.
Maar hola, we hadden het dus over citroengras. Nog enkele foto’s:
20/05/20 
27/07/20 
08/08/20: er wordt af en toe al van geoogst 
20/09/2020
Groeten,
Guy
Toevoeging 24/11/2020:
Gisteren heb ik uiteindelijk het citroengras geoogst. Winter is coming, ook al lijkt die daar niet geweldig veel haast mee te maken. De acht stengels zijn er intussen een heleboel geworden. Een aanzienlijk deel, vooral de allerdikste stengels, werd reeds tussentijds geoogst voor allerlei gedoe in de keuken. Alles tesamen had ik zowat een tachtigtal bruikbare stengels. Wat doe je daar dan mee? De grootste stengels liggen nu in de diepvriezer te wachten op toekomstig gebruik. De dunste stengels heb ik meteen gebruikt om kruidenolie mee te maken, samen met onder meer de gember die ik ook gisteren geoogst heb.
Bij het losscheuren van de stengels had ik bij elk bosje uiteindelijk nog een kluitje over met behoorlijk wat wortels aan. Ik heb deze in de serre geplant. Misschien om deze winter nog vers te oogsten, of misschien om te overwinteren en volgend jaar weer buiten te planten – als dat mogelijk blijkt.
Het experiment met overwinteren in de serre is nogal twijfelachting. Om de volgende generatie citroengras te verzekeren, heb ik ook enkele kleine scheutjes in huis gezet.
Het loof heb ik tussen de jonge look gelegd, bij wijze van beschermlaag voor de komende winter, en in het voorjaar gaat het in het compostvat. Niks gaat verloren!
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *
een klein lochtingske 