Wat zouden we zijn zonder osmose? Om toch een antwoord te geven op de retorische vraag: dood. Osmose is één van de processen die ons leven mogelijk maken. Ik trachtte dit in gezinsverband aan tafel aanschouwelijk uit te leggen aan de hand van m’n pot augurken, doch de kinderen waren geen hol geïnteresseerd, en vrouwlief zo mogelijks nog minder. Nochtans komt dit fysische verschijnsel ontzettend vaak voor, en we zouden zelfs niet kunnen leven zonder. Je kan het osmotisch principe ook omkeren, maar dan wordt het doorgaans iets technologisch om water te zuiveren, en is het ook het principe achter nierdialyse.
Alvorens augurken in te leggen, pleur je er eerst een heleboel zout op, of leg je ze in water met veel zout. Op die manier wordt water onttrokken aan de augurken, dat je later vervangt door een mengsel azijn/suiker/kruiden naar wens. De augurken drogen eigenlijk uit door ze in (zout) water te leggen. Osmose dus. Ook de reden waarom zoutwatervissen verdrinken in zoet water. Deze blog hééft al geen lezers, bedenk ik me net, en dit belerend gezeur verjaagt nu vast ook de laatste toevallige bezoeker ijlings naar boeiender virtuele stekken. Geen nood, ik zeur wel vaker in het ijle.
Intussen stopte ik even met schrijven om het kippenhok af te sluiten, en merkte ik dat de wind stormachtige proporties aan het aannemen is en m’n buitentomaten belaagt. Twee bamboestokken waren bij de grond afgebroken, dus drong enig snel lapwerk met stokken en wat touw zich op. De voorbije hittegolf wordt momenteel afgelost door veel regen. Ook heb ik door de weersomslag en de bewolking geen enkele fokking Perseïde gezien dit jaar.
Van normale seizoenen kunnen we al enkele jaren niet meer spreken. Tot 2017 stond er een groot deel van het jaar water in de gracht naast m’n moestuintje, en een spadesteek in de grond bracht soms wel tien regenwormen naar boven. Maar toen kwam het extreem droge jaar 2018, gevolgd door een droog 2019 en een uitzonderlijk droog voorjaar in 2020. Het voorbije jaar heeft er één keer korte tijd water in die gracht gestaan, in februari, en toen regende het zo intens dat de hele boel overstroomde en m’n lochtingske en kippenren bijna blank stonden. Regenwormen kom ik amper nog tegen. Het grondwaterpeil is hier op drie jaar tijd zowat een meter gezakt.
Eigenlijk was ik niet van plan om eender wat met augurken te proberen. Een bevriende moestuinier bezorgde me evenwel enkele jonge plantjes, in ruil voor de peperplantjes die ik in het voorjaar teveel had. De augurken die je in bokaaltjes in de winkel koopt, of die je in een bepaald soort eetgelegenheden bij een burger krijgt, lust ik eigenlijk niet. Maar ik las dat je de smaak min of meer zelf kunt bepalen als je ze zelf maakt. Bij het inleggen zijn de augurken misschien helemaal slap, maar voeg een takje dille toe, en ze worden weer helemaal knapperig. Dus heb ik nu vier augurkenplantjes in m’n klein lochtingske, en heb ik reeds de eerste pogingen gewaagd met verschillende kruiden. Over twee à drie maanden komen we te weten of dit iets eetbaars voortbracht, en zo ja, of het ook smakelijk is.
Voor enkele recepten: zie hier.
Met vier plantjes lukt het me niet om in één oogst voldoende augurkjes van het gewenste formaat te hebben. Ik pluk er dagelijks twee of drie, en spaar ze op tot er voldoende zijn om met de potten en bokalen aan de slag te gaan. Maar laat die dingen één dag te lang hangen en ze zijn te groot.
15/04/20 – augurken zijn eigenlijk een soort komkommers, en je kweekt ze op dezelfde manier 
oogst van enkele dagen 
met een schuursponsje de ‘haartjes’ afwassen tot ze glad zijn 
flink wat zout op doen 
afdekken en 24 à 36 uur op koele plaats zetten (gezien het warme weer heb ik ze in de koelkast gezet) 
al dit water is door het zout uit de augurken getrokken (er was geen druppel water toegevoegd) 
zout afspoelen en drogen 
kruiden naar keuze in een gesteriliseerde bokaal doen 
augurken in bokaal doen en overgieten met kokend azijn+suiker+witte wijn (naargelang recept) 
twee à drie maanden laten trekken 
even knipperen met de ogen, en de augurken aan de plant zijn te groot geworden
Ik laat hier later vast en zeker ook weten welke kruidenbrouwsels het beste resultaat hebben naar mijn smaak. Niet dat mijn persoonlijke smaak een referentie is. Ik lust bijvoorbeeld ook graag jonge kaas met choco, of rode kool met samuraisaus. U weze gewaarschuwd.
(bron: Diana’s mooie moestuin)
(bron: VELT)
Groeten,
Guy
Toevoeging 29/12/2020:
– potje met dille, citroengras, limoenblad, tijm, gember, peper: njammie heel geslaagd
– potje met dille, dragon, look e.a.: ook geslaagd!
Toevoeging 18/06/2020:
Elk potje had een andere kruidenmengeling (ook salie, laurier, verse paprika/peper, rozemarijn en koriander kwamen er onder meer aan te pas, maar ik heb nu niet meteen ingrediëntenlijsten en scores bijgehouden om achteraf te besluiten wat nu precies het beste was. Ze waren allemaal anders, en er was er geen enkele bij die niet te vreten was. Ik had ook een potje aan m’n ouders gegeven, en naar verluidt vond m’n vader ze zo lekker dat hij het hele bokaaltje leeg gevreten heeft.
Wat zeker het vermelden waard is: in één potje had ik geen dille gedaan. Dat was het enige potje waarin de augurken niet knapperig waren. Dus zeker dille toevoegen als je geen slappe augurken wil. Ik heb na opening alsnog een takje dille in dat potje gestopt, een een tiental dagen later hadden de augurken al meer ‘beet’. Het werkt dus ook na het openen nog.
Toevoeging 18/08/2020:
Voor wie geïnteresseerd zou zijn, vermeld ik nog even hoe ik ze gemaakt heb:
– augurken wassen, met schuursponsje stekels/haartjes verwijderen, topje afsnijden
– 36 tot 48 uur in zoutbad om water uit de augurken te trekken
– zout afspoelen
– kruiden naar keuze in gesteriliseerd (afgekookt) bokaaltje doen en verder vullen met augurken
– tot de rand aanvullen met kokend heet mengsel azijn/witte wijn/water/suiker
(verhoudingen mengsel: 200 ml azijn – 150 ml witte wijn – 150 ml water – 60 g suiker)
– alles moet volledig ondergedompeld zijn
– bokaal goed sluiten terwijl nog warm
– minstens 2 maanden laten staan op donkere plaats
De augurken die ik in 2020 ingelegd heb, waren in juli 2021 nog perfect goed.
een klein lochtingske 