zaaien in wc-rolletjes: zin of onzin?

Geen categorie 5 Minutes

Vandaag surfte ik nog even rond op de golven van de moestuinsectie van het wereldwijde web van wijsheid, meer specifiek om te leren over andermans ervaringen met het voorzaaien in wc-rolletjes. Ik kwam tot de conclusie dat de methode vrij veel navolging kent, maar ook dat sommige moestuiniers het niet helemaal goed begrepen hebben.

Zo kwam ik terecht bij Jelle, die stelt dat zaaien in wc-rolletjes geen goed idee is, en ook bij Tine, die het geen erg succesvolle methode vindt. Wanneer ik naar hun foto’s kijk, wordt me al snel duidelijk waarom dat het geval is.
In beide gevallen zijn de tomaten voorgekiemd in een potje of zo, en daarna werden zaailingen overgeplant in een wc-rolletje, waarin ze veel minder goed floreerden dan hun broertjes/zusjes in een gewoon bloempotje. Dat is evenwel niet de bedoeling. Zo’n rolletje is te klein om een plantje te laten opgroeien, en het karton is te waterdoorlatend.

Waarvoor gebruiken we dan wc-rolletjes? Wel, om rechtstreeks in te zaaien. Wc-rolletjes zijn gemakkelijk met veel tegelijk in een bakje op een warme plaats te zetten, en af te dekken zodat ze niet uitdrogen. Zodra het plantje ontkiemd is, en zijn eerste paar ‘echte’ blaadjes heeft, moet het echter verspeend worden naar een groter potje. Zo’n rolletje is niet geschikt om de plantjes langer in te laten groeien. Eerst elders laten ontkiemen, en daarna verspenen naar een wc-rolletje is niet alleen een enorm gepriegel, het is ook gewoon geen goed idee.

Jolanda maakt in haar – overigens erg lezenswaardige – blog melding van een ander probleem.
Sommige zaadjes zijn inderdaad niet handig in zo’n rolletje te mikken. Daar bestaan evenwel vrij eenvoudige oplossingen voor: een trechterje, een tot trechter gerold papiertje, of misschien vind je wel inspiratie op de gedetailleerde website van Sjef.

Is zaaien in wc-rolletjes een mirakeloplossing? Zeker niet, het heeft voor- en nadelen.

Wat zijn, naar mijn ervaring, de voordelen van wc-rolletjes?

  • Het neemt weinig plaats in om op een warme plaats te zetten (bijvoorbeeld een radiator, een warme vensterbank, een verwarmingsmatje,…)
  • Elke zaailing kan individueel verplaatst of verspeend worden
  • Erg eenvoudig om te verspenen: met rolletje en al in een potje, of in volle grond. Het rolletje verteert snel.
  • Er is geen enkele verstoring van de wortels bij het verspenen, dus ook geschikt voor plantjes die niet graag verspeend worden.
  • 100% gratis en 100% milieuvriendelijk.


Nadelen:

  • Niet geschikt om plantjes lang in te laten groeien. Droogt snel uit indien onafgedekt op een warme plaats.
  • Je moet genoeg kakken om genoeg rolletjes te verzamelen, als je erg veel op deze manier wilt zaaien. Ik heb slechts een klein lochtingske, en ik heb vandaag 17 februari al 50 à 60 rolletjes gebruikt. Over drie weken heb ik er nog een 15-tal nodig, voor de tomaten. Voor een doorsnee huisgezin is het evenwel geen probleem om genoeg bij mekaar te kakken.
  • Mogelijks is een rolletje wat klein om een zaadje mooi in het midden te mikken, maar daar bestaan echter eenvoudige hulpmiddelen voor, en het hoeft ook niet exact in het midden te zijn.
  • De rolletjes worden vies en kunnen beschimmelen, zeker bij een lange kiemtijd. Dat maakt natuurlijk ook gewoon deel uit van het verteringsproces, maar je kan dat beperken door speciale zaaigrond te kopen, daarin zijn de meeste kiemen door verhitting gedood. Je kan zelf ook gezeefde compost verhitten in de oven of in een oude pan, maar de ervaring leert me dat dit heel onaangena stinkt.
  • Voor mensen met ernstige longproblemen of immunosuppressieve medicatie kan het omwille van schimmels (net als bij blootstelling aan potgrond, compost, hopen groenafval of grasmaaisel, dierenvoeder, uitwerpselen van kippen of andere vogels, hooi of stro,…) zonder voorzorgsmaatregelen* een risico zijn.
    *: niet in leef- of slaapkamer houden, handen wassen na aanraking, ook kledij verversen na intensief contact, opletten met wat je inademt, niet nodeloos in potgrond wroeten, niet tegen de wind in verspenen of compost verspreiden, evt. mondmasker,…

Tips voor het zaaien in wc-rolletjes:

  • Vóór het ontkiemen is vooral warmte belangrijk in het geval van peper, paprika of tomaten. Na het ontkiemen hebben de plantjes minder warmte maar meer licht nodig.
  • Tijdig verspenen. Ik doe dat zodra het eerste paar echte blaadjes ontwikkeld is.
  • Dagelijks water geven van bovenaf met een plantenspuit. Zorg dat de rolletjes niet uitdrogen, maar maak ze ook niet kletsnat. De rolletjes drogen minder snel uit wanneer je ze tegen elkaar zet.
  • Ik knip steeds ongeveer 1/2 à 1/3 van de rolletjes af. Je zal dan sneller een plastieken potje vinden dat hoog genoeg is om het zaaisel gemakkelijk te kunnen afdekken om warm en vochtig te houden, en je kan de rolletjes dieper steken bij het verspenen. Het afgeknipte deel mag gewoon in het compostvat. (Ook wanneer je wc-rolletjes niet gebruikt om in te zaaien, kunnen ze uiteraard in het compostvat.)
  • Maak de rolletjes zeker bij tomaten kort genoeg, om diep genoeg in het potje te kunnen steken bij het verspenen.
  • Soms lees je ook iets over voorzaaien in eierdoosjes. Daar heb ik veel minder goede ervaringen mee. Er kan slechts heel weinig zaaigrond in zo’n vakje en er is bijgevolg erg weinig plaats voor de zich ontwikkelende worteltjes. Ik heb ook ervaren dat het karton van eierdoosjes snel zo wak en slap wordt dat het nadien nog moeilijk te manipuleren is.
  • Wanneer je het plantje wil uitplanten in een droge grond, dan hou je de aarde in en rond het rolletje best vochtig genoeg totdat het rolletje voldoende verteerd is. Een droog rolletje kan de wortelontwikkeling tegenhouden.
  • Soms ‘pel’ ik een stuk van het kartonnen rolletje weg bij het verspenen. Dat doe ik enkel als ik merk dat het aardkluitje vast genoeg is om daarbij niet uit mekaar te vallen.
  • Je kan eventueel enkel de bovenste helft van het rolletje vullen met zaaigrond, en de onderste helft met gewone potgrond. Zo vindt het jonge plantje sneller meer voeding.
  • Niet alles gedijt even goed in WC-rolletjes. Bij mij werkte het prima voor tomaten, pepers, paprika, look en tuinbonen. Het werkte niet goed voor sla en koriander.

Enkele foto’s:

In dit stadium moeten de tomaten verspeend worden naar een potje, anders wordt de groei gehinderd. Doordat er een stuk van het rolletje afgeknipt was, was het heel gemakkelijk om het plantje met rolletje en al wat dieper te steken bij het verspenen. In dit geval was het rolletje wel wat véél afgeknipt.
Soms wordt er gesproken over ‘kiemblaadjes’ en ‘eerste paar echte blaadjes’. De kiemblaadjes zijn de allereerste blaadjes die je ziet bij het ontkiemen. Vaak verdwijnen die na een tijdje, in tegenstelling tot de eerste echte blaadjes die later ontstaan. (links: tomaat – rechts: peper)


Voorzaaien in wc-rolletjes kan erg plaatsbesparend zijn.


Tuinbonen zaai ik voor in wc-rolletjes in de serre. Zo zijn ze veilig voor muizen en voor teveel nattigheid, tot ze veilig kunnen uitgeplant worden. (klik op de foto om te vergroten)

genoeg ontkiemd om uit te planten – als je langer wacht geraken de wortels van de tuinbonen verstrengeld


Idem voor knoflook. Bij het koken vind je in een bol look soms nogal kleine teentjes. Die hou ik dan apart om te planten.

tijd om uit te planten!
.

Peper, paprika en tomaten, klaar om te verspenen in een potje. (klik op de foto om te vergroten)

peper
paprika
tomaten


Toevoeging 11/05/2021:
Ook met prinsessenbonen lukt het prima. Ben je het beu dat hongerig gevogelte de ontkiemende boontjes aanziet voor vette wormen? Wil je bonen zaaien, maar is het de komende week nog te koud? Wordt er een lange periode van regen voorspeld en gaan de boontjes weer eerder rotten dan ontkiemen? Je kan ze op een warmere en beschutte plaats voorzaaien in wc-rolletjes. Ik laat de bonen een uurtje voorweken, en dan stop ik ze in rolletjes in licht vochtige aarde. Zeker niet te nat! Zodra ze groot genoeg zijn om niet meer met een lekker vogelhapje te verwarren, gaan ze met rolletje en al de grond in. (klik op de foto om te vergroten)

Enkele andere webpagina’s over zaaien in wc-rolletjes:

Groeten,
Guy

Gepubliceerd

5 gedachten over “zaaien in wc-rolletjes: zin of onzin?”

Plaats een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.