Gisteren was ik de laatste tomaat van dit jaar aan het opeten, bij een boterham met kaas en hesp, toen ik dacht ‘Misschien kan ik nog eens een stukje over tomaten schrijven’. De gedachte werd onmiddellijk gevolgd door deze: ‘Ge gaat toch weer niet over uw tomaten beginnen zeker’. Maar wat zou ik daarover diepgaander zitten filosoferen. Gewoon doén, als ik daar zin in heb, want het leven is te kort, en de mij toegewezen tijd te dierbaar om te verkwisten aan overpeinzingen die me nergens heen leiden.
Eerder maakte ik al gewag van m’n moestuinavonturen met tomaten in deze stukjes:
– https://mijnemoestuin.home.blog/2019/06/02/some-say-tomahto-some-say-tomayto/
– https://mijnemoestuin.home.blog/2019/11/22/some-say-tomahto-some-say-tomayto-deel-ii/
Waarom dan in herhaling vallen? Wel, 2020 mag dan in vele opzichten een jaar zijn dat we over een kleine twee maanden gaarne collectief in een diepe vergeetput gooien, om die put vervolgens af te sluiten met een molensteen van jewelste, maar het jaar leverde wel me een verdomd mooie tomatenoogst op.
We hebben vier maanden lang verse tomaatjes gegeten, en vleestomaten verwerkt tot spaghettisaus en pizzasaus alsof het een lieve lust was. Nu klinkt het mogelijks een beetje misleidend alsof die tomaten hier op semi-industriële schaal verwerkt werden, dus om het even in het correcte perspectief te plaatsen: ik had welgeteld 19 tomatenplantjes, waarvan zowat de helft in de serre.
De eerste tomaat van het jaar, dat geeft altijd veel voldoening. Je hebt in het voorjaar een piepklein zaadje in een beetje grond gestoken, het plantje verzorgd en helpen opgroeien, en het bezorgt je dan zoveel lekkers. Ik speelde even met het idee om het met een huisdier te vergelijken, maar een tomatenplant kakt niet overal in het rond en zeurt niet wanneer je het eens een dag niet te eten geeft. Er zijn vast voldoende andere redenen, en betere, om de vergelijking een beetje onnozel te vinden.
Het verorberen van de laatste tomaat betekent evenwel niet dat het vandaag, 12 november, reeds helemaal uit is met de tomatenpret. In de diepvriezer zitten er nog minstens één portie spaghettisaus en een stuk of wat porties pizzasaus. Ooit schreef ik een stukje over diepvriespizza, en hoe je die (iets) lekkerder kan maken, maar die pizzavormige eenheidsworst speelt zich toch af in een geheel andere categorie als zelfgemaakte verse pizza. Ik zal er op het einde van dit stukje nog even op terugkomen, met beeldmateriaal.
Intussen zijn de laatste tomatenplanten naar de compostbak verwezen. Hun organische moleculen kunnen nu rustig reïncarneren in pissebedden of wormen, en later in knopkruid, radijzen of nieuwe tomaten. De kringloop van het leven. Ongeveer alles wat je eet, was ooit in atomaire of moleculaire vorm bestanddeel van uitwerpselen van weet ik veel welke dieren allemaal, in de loop van vele miljoenen jaren. “Alles wat wij opeten, werd ooit door een beest uitgescheten”, om het iets plastischer uit te drukken, en het rijmt nog ook. Maar laten we, om verdere wansmakelijkheden te vermijden, het hier toch maar voornamelijk hebben over m’n tomaten. Ik heb weer buitenproportioneel veel foto’s van de tomaten. Radijzen en selder zijn klaarblijkelijk minder fotogeniek.
07/03/2020: gezaaid in wc-rolletjes 
17/03/2020: zoveel mogelijk licht geven 
23/04/2020: de eersten kunnen al verspeend worden 
01/04/2020: allemaal verspeend (de grotere planten links zijn peper/paprika) 
29/04/2020: uitplanten in de serre 
17/05/2020: uitplanten buiten 
(het werd tijd – wortels goed ontwikkeld) 
17/05/2020 
20/05/2020 
wat grasmaaisel tussen de planten om vocht beter in de grond te houden 
29/05/2020: eerste bloemen 
15/07/2020 
15/07/2020 
15/07/2020 
27/07/2020 
27/07/2020 
27/07/2020 
27/07/2020 
07/08/2020 
08/08/2020 
14/08/2020 
16/08/2020 
18/08/2020 
20/08/2020 
18/09/2020 
20/09/2020 
11/10/2020
Eind september werd het te koud en te nat voor de tomaten die buiten stonden. Zodra de groene tomaten een normale grootte hebben, kan je ze groen plukken en in huis verder laten afrijpen. Dat lukt prima. In de serre mochten ze blijven hangen tot midden oktober.
26/09/2020 
09/10/2020 (het bakje rechtsonder is hetzelfde bakje als midden bovenaan vorige foto!)
Onlangs las ik het stukje van een collega moestuinblogster over haar recente zadenshop. Het begon te kriebelen, en aldus bestelde ik enkele zaden. Ik moest me beperken, want kleine moestuin en kleine serre, maar ik kijk nu al uit naar de tomaten ‘Aunt Ginny’s Purple’, ‘Marmande’ en ‘Piccolo’ in 2021.
Daarnet had ik het over zelfgemaakte pizzasaus. Dat is een gemakkelijke manier om een tijdelijk overaanbod aan (vlees)tomaten om te zetten in iets smakelijks dat je lang kan bewaren. Je vindt genoeg recepturen op het WWW. Wat ik teveel heb, vries ik in in dunne plakjes – op die manier is het heel snel te ontdooien.
Zo’n zelfgemaakte pizza ziét er niet alleen smakelijker uit, het ís ook smakelijker. So say we all!
Groeten,
Guy
Opmerking achteraf:
We hadden buiten het tomatenseizoen in de supermarkt eens tomaten gekocht die ik heel lekker vond. Ik had daarvan zaadjes bewaard en die heb ik dit jaar gezaaid. Het werden flinke tomatenplanten die mooi rechtop bleven groeien, en een grote opbrengst aan heel lekkere tomaten hadden. Geen idee welke variëteit het is. Ik noem ze dan maar gewoon “smaaktomaten van Delhaize”. Ik zaai ze zeker opnieuw in 2021.
een klein lochtingske 